Suy thận mãn tính là tình trạng thận mất dần các chức năng bởi các tổn thương trong một thời gian dài. Bệnh suy thận này thường được phát hiện khi đã bắt đầu vào giai đoạn nặng, cơ thể bắt đầu suy yếu và xuất hiện các biến chứng nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong.

Suy thận mạn là bệnh gì?

Suy thận mạn (hay còn gọi bệnh thận mạn tính, suy thận mãn tính) là thuật ngữ y khoa chỉ tình trạng mất dần các chức năng của thận từ từ trong một thời gian dài do các tổn thương vĩnh viễn ở thận. Thận có chức năng lọc các độc tố, chất thải và nước dư thừa trong cơ thể ra khỏi máu, sau đó chuyển xuống bàng quang rồi đưa ra môi trường ngoài qua đường tiểu. Khi bị suy thận mạn tính, thận sẽ không thể lọc máu, khiến cho các chất độc, điện giải và nước dư thừa dần tích tụ trong cơ thể.

Ở giai đoạn đầu của suy thận mạn, người bệnh có thể không thấy bất kỳ triệu chứng nào, hoặc có những triệu chứng nhưng không rõ rệt, thường bị lầm tưởng với các bệnh thông thường. Chỉ khi thận bị tổn thương tới một mức độ đáng kể, các triệu chứng mới xuất hiện với cường độ cao và ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe của người bệnh. Đây chính là lúc các chức năng thận bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Suy thận mạn tính làm thay đổi cấu trúc tế bào thận

Các biện pháp điều trị bệnh suy thận mãn tính sẽ tập trung vào việc kiểm soát nguyên nhân gây ra bệnh và loại bỏ các triệu chứng. Nếu không được điều trị kịp thời để bảo toàn các chức năng thận, bệnh có thể phát triển dần sang giai đoạn cuối, nguy hiểm tới tính mạng người bệnh.

Triệu chứng bệnh Suy thận mạn

Các triệu chứng của suy thận mạn thường không xuất hiện ở những giai đoạn đầu, hoặc có thì cũng rất mờ nhạ và thường bị lầm tưởng là những bệnh thông thường. Các triệu chứng và dấu hiệu chỉ xuất hiện rõ khi bệnh đã tiến triển nặng hơn, các tế bào thận bị tổn thương một cách nặng nề.

Một vài triệu chứng cơ bản mà người bệnh suy thận mạn có thể gặp là:

  • Thiếu máu: Da dẻ xanh xao, niêm mạc màu nhợt nhạt, chán ăn, thường bị hoa mắt, chóng mặt, đôi khi ù tai. Bệnh suy thận càng nặng thì lượng máu cơ thể bị thiếu càng nhiều.
  • Tăng huyết áp: Đây là triệu chứng rất phổ biến đối với bệnh thận suy thận mãn tính. Nếu thấy huyết áp tăng lâu ngày, không có chiều hướng giảm và khó kiểm soát nhịp tim kèm dấu hiệu xơ vữa động mạch thì nên đi khám ngay nhé.
  • Bị các bệnh về tim mạch: Chủ yếu do lượng ure trong máu cao, bởi thận không thể lọc hết ure ra khỏi máu do đã bị tổn thương.
  • Triệu chứng thần kinh-cơ: Thường xuyên bị chuột út, tay chân buồn bã như có kiến bò, có cảm giác dị cảm, chân dễ bị đau rát.
  • Có vấn đề xương khớp: Có dấu hiệu của loãng xương, đau khớp, viêm xương trong giai đoạn 4-5 của bệnh. Các xét nghiệm cho thấy lượng canxi máu cao, Chụp X-quang thấy các dấu hiệu loãng xương.
  • Dấu hiệu ở hệ tiêu hóa: Có cảm giác chán ăn, buồn nôn, một vài trường hợp bị ỉa chảy, miệng loét, loét đường tiêu hóa hoặc xuất huyết dạ dày.
  • Biến chứng do ure máu cao: Một vài trường hợp nặng khiến người bệnh bị choáng váng, ngủ gà gật, rối loạn thần kinh, nặng có thể khiến người bệnh hôn mê.
Suy thận mạn khiến chi bị sưng phù

Một vài triệu chứng khác có thể gặp như: Các chi bị phù do sự tích tụ nước dưới da, cầu thận bị viêm, sức đề kháng kém… cũng là dấu hiệu của suy thận mạn.

Nguyên nhân nào gây suy thận cấp?

Tình trạng thận bị mất dần các chức năng thận được gọi là suy thận mạn tính, các nguyên nhân chủ yếu dẫn tới bệnh bao gồm:

  • Lượng máu dẫn đến thận bị thiếu
  • Tổn thương thận do các độc tố
  • Dòng nước tiểu bị ứ nghẽn.

Các nguyên nhân khác bao gồm:

  • Chấn thương thận
  • Cơ thể thường xuyên không được cấp đủ nước
  • Là biến chứng của các bệnh lý liên quan như: Sỏi thận, thận ứ nước…
  • Do nhiễm trùng máu
  • Biến chứng từ suy tuyến thượng thận
  • Do biến chứng từ các bệnh tuyến tiền liệt
  • Do lạm dung quá nhiều loại thuốc, sử dụng thuốc không theo chỉ dẫn của bác sĩ.
  • Các biến chứng trong thời gian thai kỳ như sản giật, hội chứng HELLP …
Thiếu nước thường xuyên khiến thận trao đổi chấn kém hơn

Ngoài ra, sinh loại và làm việc trong môi trường khắc nghiệt, lao động nặng và thường xuyên trong tình trạng thiếu nước cũng có thể gây áp lực lên thận, quá tình này nếu kéo dài có thẻ sẽ làm thận xuất hiện sỏi, hư thận và cuối cùng là dẫn đến suy thận mạn tính.

Điều trị suy thận mạn tính

Chữa khỏi hoàn toàn bệnh suy thận mạn tính là điều không thể. Các biện pháp điều trị chỉ có thể ngăn sự tiến triển nhanh của bệnh, cũng như giúp loại bỏ một số triệu chứng, hạn chế những biến chứng nguy hiểm. Sức khỏe sẽ được cải thiện nếu như người bệnh được phát hiện và điều trị kịp thời.

Các hướng điều trị suy thận mạn bao gồm:

Phác đồ điều trị nguyên nhân gây bệnh

Đây là điều tối quan trọng trong phác đồ điều trị suy thận mạn. Đa số những bệnh thận phải kiểm soát chặt chẽ chỉ số huyết áp và đường máu bằng các loại thuốc, chế độ ăn, chế độ luyện tập, thay đổi thói quen sinh hoạt. Việc này góp phần làm chậm đi tốc độ làm tổn thương thận của người bệnh.

Điều trị huyết áp

Người bị suy thận mạn sẽ kèm theo chứng huyết áp cao. Việc huyết áp tăng là do sự xuất hiện của lượng dịch tăng lên ở trong máu, khiến các mô cơ quan của bạn bở thận bị mất chức năng thải dich. Việc điều trị huyết áp cao là vô cùng cần thiết, bởi tình trạng này kéo dài sẽ làm tăng khả năng thận bị tổn thương, cũng làm người bệnh mắc các bệnh về hệ tim mạch khác, rất là nguy hiểm.

Huyết áp cao là biến chứng nguy hiểm của bệnh suy thận mạn

Phần lớn các bệnh nhân sẽ được bác sĩ chỉ định sử dụng một số loại thuốc để có thể giúp kiểm soát được huyết áp. Bác sĩ có thể sẽ kê cho người bệnh những loại thuốc thuộc nhóm ức chế men chuyển (UCMC) hoặc các loại thuộc thụ thể (UCTT). Chúng không chỉ có tác dụng làm giảm chỉ số huyết áp xuống mức ăn toàn, mà còn giúp tăng chức năng của thận. Nếu như thuốc không có tác dụng,hoặc hiệu quả không như mong muốn, hoặc bì lý do nào đó mà bạn không thể sử dụng được thuốc, bác sĩ sẽ có trách nhiệm tìm kiếm một nhóm thuốc khác, phù hợp với bạn.

Điều trị suy thận mạn bằng cách hạ huyết áp chỉ được áp dụng khi người bệnh không có các dấu hiệu của các bệnh khác. Các chuyên gia cũng nói, đây là biện pháp tốt nhất để giáp bảo toàn các chức năng thận khỏi nguy cơ bị suy giảm hoàn toàn.

Kiểm soát lượng Cholesterol

Như đã nói, suy thận mạn có thể là nguy cơ hàng đầu dẫn tới những bệnh lý nguy hiểm cho hệ tim mạch. Bác sĩ sẽ có thể kê cho bạn đơn thuốc có Statin, chúng sẽ giúp làm giảm nguy ngơ này. Những loại thuốc có tác dụng làm giảm cholesterol xấu cũng giúp chúng không thể nào bám được vào các thành của mạch máu, từ đó giảm nguy cơ tắc nghẽn mạch máu do mỡ trong máu cao.

Điều trị các vấn đề mà suy thận mạn gây ra

Suy thận mạn ảnh hưởng trực tiếp tới sự vận hành của cơ thể, khi người bệnh mắc suy thận mạn, họ có nguy cơ mắc hàng loại các vấn đề trên toàn bộ cơ thể. Dưới đây là một vài vấn đề thường thấy ở các bệnh nhân. Họ sẽ phải làm các xét nghiệm máu và nước tiểu thường xuyên để có thể theo dõi bệnh kỹ lưỡng hơn, tránh các biến chứng nguy hiểm. Các vấn đề cần xử lý bao gồm:

  • Thiếu máu: Là tình trạng người bệnh thiếu một lượng lớn tế bào hồng cầu. Tình trạng này sẽ khiến cho người bệnh cảm thấy hoa mắt, chóng mặt, mệt mỏi và đôi khi còn khó thở. Nguyên nhân là bởi thận không còn khả năng kích thích cơ thể sản sinh ra hồng cầu như trước, bởi các chức năng bị suy giảm, không còn sản sinh đực đủ  erythropoietin (EPO). nữa. Lúc này, điều cần thiết là người bệnh cần bổ sung thêm lượng sắt vào cơ thể bằng thuốc bổ hoặc thực phẩm chức năng giàu sắt.
  • Ứ dịch: Vì thận không còn hiệu quả, nên việc chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể kém và tích tụ lại trong cơ thể là điều dễ hiểu. Người bệnh sẽ có dấu hiệu sưng phù các chi, bọng mắt, cũng như huyết áp tăng cao. Nếu như thận không thể thải được hết nước, bạn bắt buộc phải sử dụng các loại thuốc lợi tiểu, mục đích là để giảm bớt lượng nước bị tích tụ trong cơ thể. Ngoài dùng thuốc, với tình trạng này người bệnh cần tuyệt đối kiêng muối và hạn chế uống nước cho tới khi tình trạng này giảm hẳn.
  • Chỉ số kali máu cao: Lượng kali máu sẽ tăng lên khi mà thận của người bệnh hoạt động kém hơn bình thường, không thể đào thải kali dư thừa ra khỏi máu, khiến chúng tích tụ dần trong cơ thể. Nếu như không hạ được kali máu, có thể dẫn tới rối loạn nhịp tim, đôi khi khiến tim người bệnh ngừng đập và dẫn tới tử vong.
  • Yếu xương: Các loại Vitamin D, phospho, và canxi là những nguyên tố giúp cho xương khỏe mạnh. Nếu như thận của người bệnh bị tổn thương, việc cung cấp những chất khoáng này sẽ bị ảnh hưởng và gây nên những vấn đề khác. Đặc biệt là nồng độ canxi trong máu người bệnh quá thấp, làm kích thích việc sản xuất hormone tuyến cận giáp (PTH). PTH sẽ gây nên mất canxi từ trong xương của bạn và dần dần theo thời gian, các đoạn xương sẽ biến dạng và các khớp sưng nề gây đau đớn. Việc cần làm  chỉ là bổ sung đầy đủ Canxi và Vitamin D cho cơ thể. Bác sĩ có thể sẽ kê thêm đơn cho người bệnh một số loại thuốc để giảm lượng phosphate trong máu.
  • Dư thừa acid: Khi thận không con khả năng loại bỏ hết acid ra khỏi cơ thể, người bệnh có thể gặp phải tình trạng toan chuyển hóa, rất nguy hiểm. Thông thường bệnh sẽ không có các triệu chứng cảnh báo. Nếu tình trạng này kéo dài, acid sẽ khiến tim người bệnh bị loại nhịp tim, khiến người bệnh co giật và hôn mê. Lúc này, bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc kháng acid để điều trị, thông thường là nhóm bicarbonate (banking soda).
  • Giảm Protein: Giai đoạn suy thận mạn trở nên nặng nề hơn, các protein sẽ bị mất dần qua được nước tiểu. Chính vì thế mà cơ thể không còn đủ lượng protein cần thiết để đi nuôi cơ thể. Người bệnh sẽ nhanh chóng vị sút cân. Bác sĩ sẽ có những biện pháp phù hợp và tối ưu đối với mỗi bệnh thận gặp biến chứng này.
Loại bỏ các biến chứng để người bệnh mau hồi phục

Với những thông tin về bệnh suy thận mạn tính ở trên, hy vọng phần nào giúp ích được cho các bạn trong quá trình phát hiện và điều trị bệnh. Bài viết tới đây là hết, hẹn gặp các bạn ở những bài viết sau. Chúc các bạn luôn khỏe mạnh và mau chóng hồi phục.